Dimensies - Hoofdstuk 46


1-27-1b Stargate (apparaat)

De Stargate (letterlijk te vertalen als sterrenpoort) is een fictieve poort die centraal staat 
in de gelijknamige franchise. De poort kwam voor het eerst voor in de gelijknamige film 
uit 1994


1-27-1c Algemeen

De Stargate is onderdeel van een heel netwerk van soortgelijke poorten verspreid door het 
universum. Met deze poorten zijn honderden planeten met elkaar verbonden. Tussen twee 
Stargates kan een wormgat worden opgeroepen waardoor men in enkele seconden van de 
ene naar de andere planeet kan reizen.


1-27-1d Creatie

Het netwerk van Stargates werd miljoenen jaren geleden gebouwd door een buitenaards ras 
genaamd de Ouden (Ancients of Alteranen). Ze bouwden deze poorten voornamelijk in het 
melkwegstelsel, maar ook deels daar buiten. De oudste stargate die in de series wordt 
gezien is vermoedelijk zo’n 50 miljoen jaar oud.

De Ouden plaatsten uiteraard ook een Stargate op Aarde. Later vond een ander buitenaards 
ras, de Goa’uld, deze Stargate. Zij gebruikten de Stargate om duizenden mensen te 
transporteren naar andere planeten, om te werken in slavernij en te dienen als gastheer (de 
goa’uld hebben een parasitaire levenswijze). Na een revolutie in het oude Egypte werd de 
Aardse Stargate begraven. In 1928 vond een Duitse archeoloog de Stargate weer op het 
Plateau van Gizeh (Egypte). Uiteindelijk kreeg de Amerikaanse luchtmacht de Stargate in 
handen, die het potentieel van deze geavanceerde technologie inzag. Het lukte ze echter niet 
om de Stargate te activeren.


1-27-1e Bediening

Symbolen en chevrons
Op een typische Stargate staan meerdere symbolen. Elke Stargate heeft zijn eigen unieke
“adres” bestaande uit minimaal zeven van deze symbolen. Om een poort naar een andere 
Stargate te openen, moeten de symbolen van de Stargate waar men vertrekt in de volgorde 
van dit adres worden gedraaid (dialed). De symbolen op een Stargate staan voor de 
verschillende sterrenbeelden.

Bij het draaien van een adres worden de symbolen “ingeprogrammeerd” middels zogenaamde 
chevrons, die zich rondom de Stargate bevinden. Bij het draaien wordt de binnenste ring 
gedraaid totdat het juiste symbool voor de juiste chevron staat. Dit symbool wordt dan 
“vastgeklikt” op die chevron, waarna men het symbool voor de volgende chevron kan selecteren. 
Dit principe is vergelijkbaar met een kiesschijf. Hoewel over het algemeen een code van 
7 symbolen wordt gebruikt, heeft een Stargate 9 chevrons.

Voor reizen naar een andere Stargate binnen hetzelfde sterrenstelsel is een code van 7 symbolen 
nodig. De eerste 6 symbolen uit de code zijn nodig om de algemene bestemming te kunnen 
bepalen in de driedimensionale ruimte. Deze zes symbolen geven aan hoe verschillende 
sterrenbeelden ten opzichte van elkaar staan in het gebied waar men heen wil. Het zevende 
symbool staat voor punt van herkomst. Deze is vooral van belang indien in hetzelfde gebied 
aangegeven door de eerste zes symbolen meerdere Stargates voorkomen.

Voor het reizen naar een ver weg gelegen sterrenstelsel is een achtste symbool in de code nodig. 
Door een achtste symbool te kiezen, kan men een extra coördinaat toevoegen en zo een ander 
sterrenstelsel opzoeken. Lange tijd wist men dit niet, en was het onduidelijk waarom de Stargate 
extra chevrons had. Pas in de aflevering “The Fifth Race” kwam men erachter waar de achtste 
chevron voor diende.

De functie van de negende chevron was lange tijd onbekend, maar werd onthuld in Stargate Universe. 
Een adres met negen chevrons is nodig, om een stargate te bereiken, die zich op een bewegend 
schip bevindt en dus voortdurend van plaats verandert.


1-27-1f Dial-Home Device

Een Stargate wordt doorgaans bediend via een Dial-Home Device (DHD), dat de Stargate voorziet 
van stroom en knoppen bevat om het adres te “draaien”. Bij de Stargate op Aarde werd echter geen 
DHD gevonden. Daarom heeft het Amerikaanse leger zelf een vervangend apparaat gemaakt. 
Het heeft 15 jaar gekost en er waren 3 supercomputers nodig, om een systeem te bouwen, 
dat de Stargate kon bedienen.


1-27-1g Wormgat

Zodra het juiste adres is gedraaid, legt de Stargate contact met de andere gate waar dit adres 
mee overeenkomt. Vervolgens ontstaat er een wormgat. Dit wormgat is eerst nog onstabiel, 
wat te zien is aan het feit dat er een vortex uit de Stargate schiet. Zodra het wormgat zich heeft 
gestabiliseerd, is er in de Stargate een glanzend oppervlak te zien dat doet denken aan water. 
De energie voor dit wormgat kan zowel komen van de Stargate waar het adres werd gedraaid 
als van de Stargate die bezocht wordt.

Reizen door het wormgat wordt doorgaans weergegeven als reizen door een tunnel. Dit is echter 
vooral voor de kijker. De tijd die het kost om van de ene Stargate naar de andere te reizen varieert. 
Soms is men enkele seconden onderweg, en soms arriveert men direct. Bij het betreden van het 
wormgat wordt materie gedesintegreerd, getransporteerd door het wormgat, en weer geïntegreerd 
aan de andere kant.

Om een wormgat goed te laten ontstaan moeten beide Stargates open zijn. De aardse Stargate is 
voorzien van een iris waarmee de gate kan worden afgesloten om zo te voorkomen dat iemand 
ongewenst binnen komt vallen. De maximumtijd dat een wormgat kan openblijven onder normale 
omstandigheden is iets meer dan 38 minuten.

Een voorwerp behoudt zijn kinetische energie bij het transport. Een voorwerp dat met grote snelheid 
het wormgat invliegt, zal er ook met grote snelheid weer uitvliegen. Een wormgat werkt altijd maar 
1 kant op, namelijk van de poort waar hij werd opgeroepen naar de poort, die als bestemming wordt 
gebruikt. Materie, dat toch de verkeerde kant op door het wormgat gaat, houdt op te bestaan. 
Alleen bepaalde vormen van straling, zoals radiogolven, kunnen een wormgat beide kanten op 
doorkruisen. Zichtbaar licht kan blijkbaar helemaal niet door het wormgat.

Stargates kunnen enkel gehele voorwerpen in een keer doorsturen. Een voorwerp dat nog deels uit 
de Stargate steekt, wordt opgeslagen in een soort buffer totdat het geheel door de poort is gegaan. 
Tijdens het verblijf in deze buffer kan het voorwerp nog teruggetrokken worden. De buffer wordt 
doorgaans schoongeveegd wanneer een wormgat wordt opgeheven, waardoor materie die er nog 
in zit verdwijnt.

In de serie is het een paar keer voorgekomen, dat een wormgat door omstandigheden van buitenaf 
werd teruggekaatst naar de poort waar hij begon. Als dat gebeurt, verbindt het wormgat de poort met 
een jongere of oudere versie van zichzelf, waardoor men terug of vooruit in de tijd reist.




NAAR HOOFDSTUK 47